Amisze

Amisze – chrześcijańska wspólnota protestancka wywodząca się ze Szwajcarii, konserwatywny odłam mennonitów żyjący w USA.

Amiszki

Żyją w odizolowanych wspólnotach, których życie zorganizowane jest według nakazów niespisanego zbioru zasad zwanego Ordnung, który reguluje wszelkie aspekty codzienności – od technologii, jakich można używać, po kobiece fryzury i kolor materiałów, z jakich można szyć ubrania. Mężczyźni do czasu ślubu golą zarost twarzy, a żonaci zapuszczają długie brody. Wąsy są raczej nietolerowane, gdyż kojarzone są z przynależnością do armii, a amisze są pacyfistami. Nie praktykuje się małżeństw z osobami spoza wspólnoty.

Amisze nie akceptują nowoczesnej techniki. Nie korzystają z elektryczności (tylko najbardziej ortodoksyjne zbory), samochodów, telewizji, fotografii i innych wynalazków. Praktycznie w całości zajmują się rolnictwem i rzemiosłami z nim związanymi.

Amisze stawiają swoje zasady ponad oficjalnym prawem. Na tym tle dochodziło niejednokrotnie do konfliktów pomiędzy wspólnotami amiszów a rządem USA. Jako pacyfiści nie służą w wojsku i nie odbywają szkolenia militarnego.

W latach 50., gdy wprowadzono obowiązkowe ubezpieczenie socjalne, amisze uznali, że dla nich to wspólnota jest ubezpieczeniem, które zapewnia ochronę, opiekę nad chorymi i starymi. Zgodnie z zasadą niepobierania pomocy od rządu odmówili płacenia składek, co doprowadziło do najazdów służb skarbowych na ich farmy oraz konfiskat i licytacji dóbr. Ostatecznie Kongres zwolnił członków ich wspólnoty z obowiązku ubezpieczeniowego. Nie podejmują też zasiłku dla bezrobotnych ani żadnej innej formy opieki społecznej od państwa. Dla członków wspólnoty, którzy muszą ponieść koszty leczenia, organizują specjalne fundusze łożące na ten cel.

Amisze nie wysyłają dzieci do szkół publicznych i uważają, że nie potrzeba im wykształcenia wyższego niż podstawowe do wieku 14 lat. Ponieważ w USA kształcenie jest przymusowe do 16. roku życia, na tym tle także dochodziło do konfliktów z władzami. W 1972 Sąd Najwyższy Stanów Zjednoczonych uznał ich prawo do ograniczonej edukacji.

W kwestiach doktryny religijnej nie różnią się praktycznie od pozostałych mennonitów. Istniejące różnice dotyczą jedynie obrzędowości religijnej.

Założycielem ich Kościoła był Jakub Amman, który w 1693 doprowadził do secesji swoich zwolenników ze wspólnoty szwajcarskich mennonitów żyjących na emigracji w Alzacji.

Podstawą nowego wyznania stały się zasady Menno Simmonsa i mennonickie wyznanie wiary z 1632. Powodem separacji od pozostałych mennonitów nie były kwestie wiary, a obyczajowości – rygorystyczne przestrzeganie odrzucenia ochrzczonych odstępców.

Po śmierci swego kodyfikatora i emigracji sporej części współbraci do Ameryki, pozostali w Europie amisze powrócili do gmin mennonickich.

Film o Amiszach: